Belastingontduiking is ook witwassen

Ook als het geld legaal is verdiend, is belastingontduiking witwassen

De Hoge Raad heeft in 2008 geoordeeld dat het niet opgeven van legaal verdiend inkomen aan de fiscus ook gekwalificeerd kan worden als ‘witwassen’.

In de uitspraak van de Hoge Raad van 7 oktober 2008 werd het standpunt verlaten dat het opzettelijk doen van een onjuiste aangifte geen gronddelict vormt. Deze zaak had betrekking op een vrouw die door het Openbaar Ministerie (OM) was aangeklaagd. Volgens het OM had zij de opbrengst van de drugshandel van haar man witgewassen door dit geld op een coderekening in Luxemburg te storten.

Geen kennis van illegale herkomst van middelen

Maar de vrouw beweerde nooit te hebben geweten dat haar man in drugs handelde omdat zijn zakelijke gesprekken altijd buiten haar aanwezigheid hadden plaatsgevonden. Zij stelde altijd te hebben geloofd dat haar man legaal handelde in auto’s, horloges, kunst en bloemen. Hoewel volgens de moeder van de vrouw de man bekend stond als ‘de hashkoning van Venlo’, kon het OM niet bewijzen dat de moeder dit ook tegen haar dochter had gezegd. Hof Den Bosch was al met al niet overtuigd dat de vrouw wist dat het geld uit de drugshandel afkomstig was. Nu had de vrouw wel toegegeven te weten dat haar man zijn inkomen niet opgaf in zijn belastingaangifte. Maar het hof vond dat de enkele omstandigheid dat geld voor de fiscus wordt verzwegen de bron van die inkomsten nog niet illegaal maakt. Er zou hier dus geen sprake zijn van witwassen. Het hof sprak de vrouw dan ook vrij.

Belastingfraude is gronddelict voor witwassen

Het OM ging in cassatie tegen de hofuitspraak. De Hoge Raad boog zich over de vraag of van vermogensbestanddelen, die oorspronkelijk op legale wijze zijn verkregen maar waarover men tot het volle bedrag kan beschikken doordat het niet is opgegeven bij de Belastingdienst, kan worden gezegd dat zij uit enig misdrijf (het zogenoemde gronddelict) afkomstig zijn. In artikel 69 van de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen (AWR) staat dat het opzettelijk doen van een onjuiste aangifte, dus belastingfraude, een misdrijf is. Anders dan Hof Den Bosch meende de Hoge Raad dat de wetgever aan een gronddelict geen andere beperking beoogde aan te leggen dan dat het om een misdrijf moest gaan. De Hoge Raad stelde verder dat voor witwassen het niet noodzakelijk is te weten uit welk misdrijf het geld afkomstig is, zolang de verdachte maar weet dat het geld afkomstig is uit een misdrijf. Belastingfraude kan dan ook het gronddelict vormen. Dit betekende dat nu de vrouw in ieder geval wist dat het geld niet was opgegeven, zij wist dat het volgens haar legaal verdiende inkomen door belastingfraude voor het volle bedrag in handen van haar en haar man bleef. Zij beschikte dus wel over een voorwerp dat afkomstig was uit een misdrijf. De Hoge Raad vernietigde daarom de hofuitspraak en verwees de zaak terug naar Hof Den Bosch.

Gevolgen voor de WWFT

Wat is nu het gevolg van dit arrest in verband met de WWFT-verplichtingen? Zoals eerder vermeld valt het voorhanden hebben van geld dat afkomstig is uit enig misdrijf onder het begrip witwassen. Nu de Hoge Raad in dit kader belastingfraude ook onder deze misdrijven plaatst, is er al sprake van witwassen als iemand beschikt over zwart geld.

Hoge Raad 7 oktober 2008, ECLI:NL:HR:2008:BD2774