Gerechtshof: ABN AMRO mag relatie met Islamitische stichting ISOOK direct beëindigen

Bodemprocedure hoeft niet te worden afgewacht

ABN AMRO heeft de bankrelatie met een Islamitische stichting opgezegd. De stichting is daartegen een procedure gestart. ABN AMRO hoeft van het Gerechtshof Amsterdam (kort geding) de uitkomst van die procedure niet af te wachten en mag dus de dienstverlening per direct beëindigen.

De Islamitische Stichting Voor Opvoeding En Overdracht Van Kennis (‘ISOOK’) heeft sinds 2018 een bankrekening bij ABN AMRO. ABN AMRO heeft de bancaire relatie met ISOOK opgezegd omdat ISOOK volgens ABN AMRO onvoldoende medewerking heeft verleend aan het door ABN AMRO ingestelde cliëntenonderzoek. ISOOK heeft een kort geding aangespannen tegen de opzegging van de relatie. De rechtbank heeft bevolen dat ABN AMRO de bankrelatie voortzet totdat in de inmiddels aanhangige bodemprocedure een verklaring voor recht is verkregen met betrekking tot de rechtsgeldigheid van de opzegging. Tegen dat vonnis tekent ABN AMRO hoger beroep (kort geding) aan. ABN AMRO wil de uitspraak in de bodemprocedure niet afwachten.

FIOD-onderzoek

ISOOK is in 2000 opgericht met als doel ‘lokaal welzijnswerk’. In september 2016 heeft de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) een zoeking gedaan bij ISOOK in het kader van een strafrechtelijk onderzoek naar witwassen en verdachte geldstromen uit het Midden-Oosten.

WWFT Cliëntenonderzoek door ABN AMRO

ABN AMRO stelt in 2019 een onderzoek in en stelt in vier brieven diverse vragen. Er wordt gevraagd naar activiteiten, herkomst van vermogen, vorige bankrelaties, diverse contante stortingen en de stand van het FIOD-onderzoek. ISOOK reageert volgens ABN AMRO onvoldoende waardoor ABN AMRO haar cliëntenonderzoek niet kan afronden. Daarop zegt ABN AMRO in augustus 2020 de relatie op.

Opzegging terecht

Het Gerechtshof geeft ABN AMRO gelijk. ABN AMRO kan de relatie opzeggen op grond van de algemene bankvoorwaarden, mits redelijk en met inachtneming van de bancaire zorgplicht. ABN AMRO moet zich ook aan de WWFT houden en ISOOK is – gezien de feiten – een ‘hoog-risico-cliënt’.

Concrete bewijzen niet nodig

Het Hof overweegt: ‘Voor een rechtmatige opzegging van de bancaire relatie is niet noodzakelijk dat er concrete bewijzen zijn dat ISOOK betrokken is bij criminele gedragingen. ABN AMRO is bij haar cliëntenonderzoek aangewezen op haar kennis van transacties, antwoorden die zij van haar klanten krijgt en informatie die zij uit openbare bronnen kan halen. ABN AMRO is niet gehouden om in overleg met ISOOK te bepalen welke informatie ISOOK in welk tempo aan haar verstrekt in het kader van het cliëntenonderzoek. In het midden kan blijven of alle andere dan de hiervoor besproken vragen van ABN AMRO noodzakelijk waren om te voldoen aan de op haar rustende wettelijke verplichtingen.’

Opzegging niet onredelijk

ISOOK slaagt er niet in het Hof te overtuigen dat de opzegging door ABN AMRO in strijd is met de redelijkheid en billijkheid. Ook toont ISOOK niet aan dat zij zonder de bankrekening bij ABN AMRO niet kan overleven.

Relatie mag per direct worden beëindigd

Het Hof acht het niet aannemelijk dat de bodemrechter de bankrelatie in stand zal laten. ABN AMRO mag dus de relatie per direct beëindigen.

Gerechtshof Amsterdam (Kort Geding), 28 december 2021: ECLI:NL:GHAMS:2021:4148